دفاع پایان نامه خانم سحر حیدرنیا دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار

سحر حیدرنیا دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار روز چهارشنبه 30 آبانماه از پایان نامه خود با عنوان "بررسي معيارهاي ارگونوميكي و كاربردپذيري دستكش هاي ضد برش متداول در ايران با استفاده از شاخص هاي عيني و ذهني" به راهنمایی دکتر احسان الله حبیبی و مشاوره مهندس مهدی جلالی دفاع نمودند.

چکیده

مقدمه: آسیب به دست از شایع ترین صدمات محیط کار است و حفاظت از دست ها در برابر این بریدگی ها با استفاده از دستکش های ضد برش با ویژگی های ارگونومیک و کاربردپذیری بالا از دست ها امری ضروری است. از آنجایی که استفاده از دستکش باعث کاهش مهارت های دستی میشود، مطالعه حاضر با هدف بررسی معیار های ارگونومیکی و کاربردپذیری 4 نوع از دستکش های ضد برش متداول در ایران انجام شد.

مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی به صورت تجربی بر روی 22 نفر از دانشجویان مرد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که به صورت داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند انجام شد. چابکی کل دست و چابکی انگشتان دست هنگام استفاده از چهار نوع دستکش ضد برش متداول، به ترتیب با  استفاده از تست های Bennet و O'connor مورد بررسی قرار گرفتند. چنگش قدرتی، چنگش ظریف  و دامنه حرکتی شست، چهار انگشت و خمش مچ دست در حالت های با دستکش و بدون دستکش به تر تیب با استفاده  از داینامومتر و گونیامتر اندازه گیری شد. همچنین جهت بررسی معیار های ذهنی حین کار با دستکش از پرسشنامه های SUS (system usability scale) و LPD (locally perceived discomfort) استفاده شد. همچنین اثر دمای پوست بر چنگش قدرتی و ظریف و چابکی انگشتان دست سنجیده شد. در نهایت، آنالیر آماری با استفاده از نرم افزار SPSS.24 انجام و دستکش های مورد بررسی از نظر معیارهای عینی و ذهنی مقایسه شد.

یافته ها: همه دستکش های حفاظتی ضدبرش مورد مطالعه امتیاز چابکی انگشتان دست را به بطور معناداری کاهش دادند (p value<0.001). با این حال، تأثیر دستکش­های مختلف بر روی چابکی کل دست متفاوت بود. پوشیدن هر چهار دستکش باعث کاهش چنگش قدرتی دست شد، اما چنگش قدرتی فقط بین دو حالت بدون دستکش و دستکش B از نظر آماری تفاوت معناداری داشت(p value =0.004). علاوه بر این، پوشیدن هر چهار دستکش باعث افزایش چنگش ظریف شد اما این افزایش فقط بین دو حالت بدون دستکش و دستکش D از نظر آماری معنادار بود (p value =0.005). نتایج نشان داد که پوشیدن همه دستکش­ها منجر به کاهش آماری معنادار دامنه حرکتی مچ، شست و انگشتان نسبت به حالت بدون دستکش شد (p value<0.005). درنهایت، تفاوت آماری معناداری بین دستکش­های مختلف از نظر کاربردپذیری (p value=0.001) و ناراحتی موضعی وجود داشت (p value=0.001). نتایج همچنین نشان داد کاهش دما نسبت به افزایش دما اثر بیشتری بر مهارت های دستی دارد.

نتیجه گیری: پوشیدن دستکش­های حفاظتی ضدبرش سبب کاهش مهارت­های دستی، دامنه حرکتی و چنگش قدرتی شد اما بر چنگش ظریف اثر سوء نداشت. دستکش D با پوشش فوم نیتریل بهترین مهارت انگشتان دست را نسبت به سایر دستکش های مورد مطالعه داشت و کمترین اثر منفی را بر دامنه حرکتی مفصل متاکارپوفالانژیال شست و خمش مچ دست نیز داشت. همچنین  مهارت کل دست و چنگش ظریف را افزایش داد. این دستکش از نظر کاربرد پذیری نیز امتیاز بالایی داشت و احساس فشار ناشی از این دستکش بر دست افراد بسیار کم بود. با توجه به توضیحات بالا این دستکش با پوشش فوم نیتریل می تواند جهت انجام فعالیت های ضد برش در صنعت انتخاب مناسبی باشد که علاوه بر ایمنی به ویژگی های ارگونومیکی آن نیز توجه شده است.