دفاع پايان‌نامه کارشناسي ارشد آموزش جامعه نگر (گرایش مدیریت سلامت) سر کارخانم سمیرا تقی زاده
سمیرا تقی زاده روز چهارشنبه 4 بهمن 1402 از پایان نامه خود با عنوان" ارزیابی آسیبپذیری و ظرفیت روستاهای منتخب شهرستان نطنز در برابر بیماریهای غیر واگیروارایه راهکار" به راهنمایی دکتر گلرخ عتیقه چیان
و مشاوره دکتر مصطفی امینی رارانی در دفتر گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دفاع نمودند
چکيده
مقدمه: افزایش مداوم بیماریهای غیر واگیر در سراسر جهان، یک چالش کلیدی در سلامت جهانی است. افراد در جامعه زندگی می‌کنند و بسترهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در بروز و کنترل این بیماری‌ها مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف ارزیابی آسیبپذیری و شناسایی ظرفیت‌های موجود در روستاهای شهرستان نطنز، جهت مقابله با بیماریهای غیر واگیر و ارائه راهکار در این رابطه انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه به‌صورت کیفی و با روش تحلیل مضمون، در سال 1401 در 5 روستای منتخب شهرستان نطنز انجام گردید. پس از شناسایی بیماریهای غیر واگیر شایع منطقه با استناد به آمارهای بهداشتی موجود، آسیب‌پذیری‌ها و ظرفیت‌ها و راهکارهای مربوطه با تکیه‌بر اظهارات اهالی روستا در جلسات بحث گروهی متمرکز شناسایی شد. نمونه پژوهش شامل 22 نفر از ساکنان 5 روستای منتخب بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. برای سؤالات بحث گروهی متمرکز از سؤالات ابزار ارزیابی آسیبپذیری و ظرفیت صلیب سرخ جهانی استفاده شد. نتایج در نرم‌افزار MAXQDA2020 مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش در سه قسمت آسیبپذیری، ظرفیت و اقدام و راهکارهای پیشنهادی طبقه‌بندی شد. درزمینه ی ظرفیت‌های مرتبط با بیماریهای غیر واگیر، 3 تم و 12 زیرتم در این پژوهش شناسایی شد. آسیب‌های مرتبط با بیماریهای غیر واگیر به 7 تم و 21 زیرتم طبقه‌بندی شد. راهکارهای ارائه‌شده توسط مشارکت‌کنندگان نیز به 8 تم و 22 طبقه دسته‌بندی شدند. ازجمله ظرفیت‌های شناسایی‌شده، ظرفیت‌های مربوط به عوامل تغذیه‌ای، ظرفیت‌های عوامل اجتماعی، ظرفیت‌های مربوط به خدمات جامع سلامت بود. همچنین، آسیب‌های مربوط به عوامل اجتماعی، تغییر سبک زندگی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل فردی، عوامل محیطی و خدمات جامع سلامت ازجمله موارد شناسایی‌شده در این پژوهش بودند. نهایتاً، راهکار و اقداماتی در زمینه‌ی عوامل اجتماعی، تغییر سبک زندگی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل فردی، عوامل محیطی، خدمات جامع سلامت و عوامل پژوهشی شناسایی شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به شناسایی آسیب‌پذیری‌های مختلف در زمینه‌ی بیماریهای غیر واگیر، پیشنهاد می‌شود که سیستم نظام سلامت با همکاری و تعامل با ارگان‌ها و نهادهای برون بخشی و درون بخشی درصدد رفع آسیب‌پذیری‌ها و تقویت ظرفیت‌های مرتبط شناسایی‌شده برآیند.
کليد واژگان: آسیبپذیری، ظرفیت، بیماریهای غیر واگیر
