جلسه دفاع پایان نامه دکتری آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت سرکارخانم مریم رحمتی اندانی
در تاریخ 20 شهریوی 1402 مریم رحمتی اندانی از پایان نامه خود با عنوان" بررسی سوء رفتار با سالمندان و ارائه برنامه پیشگیری بر اساس رویکرد اکولوژیک(یک پژوهش ترکیبی )"به راهنمایی دکتر فیروزه مصطفوی و مشاوره اساتید دکتر فرشته زمانی ،دکتر مجید رحیمی و دکتر مرجان منصوریان دفاع نمودند.
مقدمه:سوء رفتار با سالمندان یک مشکل مهم سلامت عمومی در جوامع می باشد ، سازمان جهانی بهداشت توصیه می کند با توجه به ماهیت موضوع و نقش عوامل مختلف در آن ، جوامع مختلف به بررسی عوامل سوء رفتار در زمینه فرهنگی خود بپردازند. این مطالعه با هدف تعیین عوامل سوء رفتار با سالمندان در شهر اصفهان و ارائه برنامه پیشگیری طراحی و اجرا شد.
روش کار: این مطالعه یک پژوهش ترکیبی است که در چهار گام طراحی و اجرا شد. بخش اول مطالعه کیفی با هدف تبیین سوء رفتار با سالمندان و تعیین عوامل خطر آن بر اساس مدل برونفن برنر با رویکرد تحلیل محتوای هدایت شده انجام شد. مشارکت کنندگان این مطالعه سالمندان ساکن شهر اصفهان ، مراقبین رسمی و غیر رسمی و برخی کارشناسان مرتبط بودند. داده ها به روش مصاحبه بدون ساختار، بررسی اسناد و بحث گروهی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری و با استفاده از روش پیشنهادی الو انجام گرفت و نتایج در طبقات اصلی ، عام و زیر طبقات گزارش شد. در بخش دوم با استفاده از پایگاه داده های معتبر ، بررسی متون انجام و نتایج در غنای پزوهش کیفی و تولید ابزار استفاده شد. در بخش سوم دو ابزار بررسی سوء رفتار در گروه مراقبان و سالمندان تهیه و روانسنجی انجام شد. در بخش چهارم برنامه پیشگیری بر اساس یافته های بخش های قبلی طراحی و به روش دلفی اعتبار سنجی شد.
یافته ها: نتایج داده های به دست آمده در بخش اول در 5 طبقه انواع آزار به نام های آسیب جسمی، حرمت شکنی، سلب حق، تضییع حقوق مادی و تامین نشدن نیازهای سالمند طبقه بندی شد. در خصوص عوامل اکولوژیک منجر به سوء رفتار با سالمندان بر اساس مدل برونفن برنر در 7طبقه اصلی شامل میکروسیستم با طبقات ویژگیهای سالمندان ، چالش های مراقبان و مراقبت ، اگزوسیستم با طبقه تعارض مراقبت با شغل مراقب، مزوسیستم با برآورده نشدن انتظارات از سیستم های حمایتی ، و ماکروسیستم با طبقات فرهنگ ،ساختار اجتماعی اقتصادی جامعه و وضعیت وضع و اجرای قوانین حقوقی و مالی، دسته بندی شدند .نتایج بخش اول توسط بخش دوم تکمیل و در بخش سوم دو ابزار طراحی شده در پانل متخصصان و گروه های هدف ، اعتبار سنجی و تأیید شد. در بخش چهارم برنامه پیشگیری از سوء رفتار با سالمندان شامل اهداف ،چشم انداز ، رسالت و استراتژیها تدوین و اعتبار آن توسط متخصصان تأیید شد.
نتیجه گیری: تعیین عوامل خطر سوء رفتار با سالمندان در سطوح مختلف اکولوژیک و در زمینه فرهنگی جامعه و ابزارهای جدید طراحی شده و برنامه پیشنهادی در این مطالعه به اجرای برنامه های پیشگیری در سطوح مختلف به سیاستگزاران و ارائه دهندگان خدمات در حوزه سلامت ،کمک می نماید.
کلید واژه ها. سوء رفتار با سالمندان – سالمند- مدل برونفن برنر- پژوهش ترکیبی – رویکرد اکولوژیک
