دفاع پایان نامه دکتری تخصصی آمار زیستی سرکار خانم الهام احمدی باصیری
روز دوشنبه 28 شهریور ماه 1401 سرکار خانم الهام احمدی باصیری از پایان نامه خود با عنوان" تحلیل تابعی زمین-آماری چندمتغیره و کاربرد آن در پیش‌بینی آلاینده‌های هوا "به راهنمایی دکتر بهزاد مهکی و مشاوره اساتید پرفسورالساندرو فاسو،دکتر سید محمود تقوی شهری و دکتر هیرش امینی دفاع نمودند.
چکیده
مقدمه: آلودگی هوا یکی از اصلی ترین مشکلات بهداشتی و زیست محیطی دنیای متمدن جدید در سطح جهانی است. حمل‌ونقل، نیروگاه‌ها و فرآیندهای طبیعی باعث شده است که انسان‌ها و اکوسیستم‌ها با مشکلات جدی کیفیت هوا مواجه شوند.آلودگی هوا یکی از نتایج توسعه صنعتی در تهران است.پیش بینی دقیق آلودگی هوا استراتژی حفاظت از آسیبهایش را بهبود می بخشد و به مدیریت موثر سیستم کنترل کیفیت هوا کمک می کند. تهران، کلان شهری در خاورمیانه و پایتخت ایران است و به دلیل شهرنشینی، ترافیک زیاد و انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های تولیدی صنعتی، آلودگی هوای جدی دارد. در اینجا ما یک مدل آماری انعطاف‌پذیر ایجاد کردیم که تغییرات روزانه کلان شهر تهران را در نظر می‌گیرد. مدل توسعه‌یافته می‌تواند برای مطالعات اپیدمیولوژیک آینده در این کلان شهر پرجمعیت و آلوده خاورمیانه مفید باشد.
مواد: در این مطالعه اکولوژیک،متوسط روزانه غلظت آلاینده های دی اکسید نیتروژن، ازن و ذرات معلق کمتر از ده میکرو متر که در سال 1393 در ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای تهران ثبت شده بودند، تحلیل شدند. داده‌های موجود با سری‌های فوریه هموارسازی شدند و به تابع تبدیل شدند. این تعداد بیشینه تعداد توابع لازم تحلیل یک متغیره هریک از آلاینده‌ها است. سپس با برازش توابع تغییر نگار و هم تغییرنگار مناسب، ساختار فضایی مستقیم و متقاطع آلاینده‌ها مشخص شد و برای پیش‌بینی همزمان سه متغیر با اثرات ثابت و اثرات متغیر در زمان به کار رفت. مدل‌های برازش داده شده با معیار اعتبار سنجی متقابل مقایسه شد. نقشه‌های مربوط به برآورد آلاینده‌ها در چند روز خاص ترسیم شد.
نتایج: تعداد توابع لازم برای هموارسازی مشاهدات 135 تابع فوریه درنظر گرفته شد و مقدار پارامتر هموارسازی 01/0 برآورد شدند. توابع تغییرنگارو هم تغییرنگار نمایی با دامنه فضایی 157/0 به عنوان ساختار فضایی مشاهدات شناسایی شدند. مجموع مربعات خطای اعتبارسنجی متقابل برای مدل چندمتغیره با ضرایب ثابت 13/14256 به دست آمد که نسبت به سایر مدل‌ها کمترین بود و این مدل را به عنوان مدل بهینه معرفی کرد. از نتایج مهم این مطالعه شناسایی نواح شناسا ی غرب، جنوب غرب و جنوبی تهران به عنوان آلوده‌ترین نواحی در نیمه دوم روز حاد برای آلاینده ذرات معلق کمتر از ده میکرو متر بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد تحلیل تابعی زمین-آماری چند متغیره با ضرایب ثابت در زمان می‌تواند به عنوان روش کارا برای پیش‌بینی داده‌های فضایی به کار رود.
کلمات کلیدی: زمین-آماری، چندمتغیره، تابعی، آلاینده‌های هوا، تهران
