دفاع پایان نامه کارشناس ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار آقای سید وحید اسماعیلی
در تاریخ 20 شهریور ماه 1401 جناب آقای سید وحید اسماعیلی از پایان نامه خود با عنوان" بررسی پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی ریسک مبتنی بر ارگونومی بصری برای کاربران رایانه "به راهنمایی دکتر حبیب اله دهقان و مشاوره دکتر دکتراحسان اله حبیبی ،دکتر مهناز شاکریان و دکتر زهرا حیدری دفاع نمودند.
چکیده
مقدمه
در محیط های کار بصری عوامل متعددی بر عملکرد افراد تاثیر می گذارند. تحول سریع تکنولوژی نمایشگر ها و رایانه ها و استفاده روز افزون از این ابزار ها باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل ناراحتی اسکلتی عضلانی و مشکلات بینایی در افراد می شود. از این رو پایش و پیشگیری از خطرات جسمی روانی در محیط های بصری امری ضروری می باشد که نیازمند ابزاری معتبر و قابل اطمینان می باشد. این مطالعه با هدف تعیین پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی ریسک مبتنی بر ارگونومی بصری برای کاربران رایانه انجام شد.
روش کار
این مطالعه تحلیلی مقطعی در سال 1400 بر روی 236 نفر از کاربران رایانه انجام شد. این پرسشنامه شامل دو بخش و 30 سوال بود. بخش اول سوالات علائم ارگونومی بصری درک شده توسط کاربر و بخش دوم شرایط روشنایی محیط کار و وضعیت نمایشگر را تشکیل می داد. روایی محتوایی از طریق پنل متخصصان انجام شد. روایی سازه با استفاده از روش های تحلیل اکتشافی و تاییدی و تحلیل کلاس پنهان (LCA) مورد بررسی قرار گرفت. همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ، همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین گویه ها و شاخص ها ارزیابی شد. سپس برای توسعه شاخص از ضرایب اثر گویه ها استفاده شد.
یافته ها
مقادیر نسبت اعتبار محتوا (CVR)، شاخص اعتبار محتوا (CVI) و ضریب آلفای کرونباخ (α) پرسشنامه طراحی شده با 30 سوال به ترتیب بالاتر از 75/0 ، 87/0 و 896/0 محاسبه شد که در محدوده خوب تا عالی بودند. اعتبار ساختاری ارزیابی شده توسط EFA بر روی 22 سوال بخش اول پرسشنامه منجر به استخراج سه عامل علائم احساسی بینایی، علائم عملکردی بینایی و درد اسکلتی عضلانی شد. CFA کفایت فاکتورهای استخراج شده توسط EFA را تایید کرد (Chi-square/df = 2/57، RMSEA = 0.082، CFI = 0.901، TLI = 0.835). نتایج LCA بر روی 8 آیتم بخش دوم پرسشنامه نشان داد که مدل با دو کلاس بالاترین کیفیت برازش را با داده ها دارد (1730/2249 = BIC، 89/2179=AIC). آنتروپی(Entropy R-squared) نیز 83/0 بود که نشان داد افراد به درستی بر اساس مدل برازش شده طبقه بندی می شوند.
نتیجه گیری
یافته‌های این مطالعه نشان داد که نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی ریسک مبتنی بر ارگونومی بصری برای کاربران رایانه ، ابزاری سریع و معتبر برای ارزیابی خطرات ارگونومیک در محیط کار بصری است. ترکیب رتبه‌بندی‌های ذهنی توسط کاربر و شرایط روشنایی محیط کار و وضعیت نمایشگر مورد استفاده کاربر، مبنای خوبی برای توصیه‌هایی در رابطه با شرایط ارگونومیک و روشنایی محیط کار فراهم می‌کند.
کلید واژه ها: ارگونومی بصری، شرایط روشنایی، ناراحتی بینایی، عملکرد بینایی، اختلالات اسکلتی عضلانی، استرین چشمی
