دفاع پایان نامه کارشناسی ارشد آمار خانم سهیلا جلالی در روز دوشنبه 29/6/1400

دفاع پایان نامه کارشناسی ارشد آمار

خانم سهیلا جلالی در روز دوشنبه 29/6/1400 از پایان نامه خود با عنوان "کاربرد مدل‌های بقا با پیشگوهای وابسته به زمان و رویکرد بیزی آنها در بررسی اثر ذرات معلق با قطر کمتر از 5/2 میکرومتر در بروز بیماری‌های قلبی-عروقی در یک کوهورت مبتنی بر جمعیت در اصفهان "به راهنمایی دکتر مرجان منصوریان  و با مشاوره اساتید دکتر نضال صرافزادگان ،دکتر مهدی مومنی ودکتر نوشین محمدی فرد دفاع کردند.

چکیده

مقدمه: بیماری‌های قلبی-عروقی مهم‌ترین عامل مرگ و میرهای زودرس تا سال 2020 در جهان به شمار می‌روند. این بیماری‌ها باعث بروز عوارض، ناتوانی، مرگ و ایجاد هزینه‌های بالا و غیر قابل جبران برای سیستم‌های درمانی می‌شوند. عواملی همچون آلاینده‌های هوا، شیوه‌ی زندگی، عوامل تغذیه‌ای، فعالیت بدنی، فشار خون، دیابت، دخانیات، انواع چربی‌های خون، سن و جنسیت نقش مهمی در بروز یا عدم بروز بیماری‌های قلبی-عروقی ایفا می‌کنند. PMx (ذرات معلق با قطر کوچک‌تر از x میکرومتر) ذرات بسیار ریز هستند که طبق متون مختلف از بین آلاینده‌ها می‌توانند در شیوع سرطان ریه و بیماری‌های قلبی-عروقی نقش داشته باشند.

مواد و روش‌ها: از داده‌های بزرگسالان در سنین 35 سال به بالای مطالعه‌ی کوهورت قلب و عروق اصفهان در سه فاز (2013،2007،2001) استفاده شد. زمان تا بروز بیماری‌های قلبی-عروقی به عنوان پیامد در نظر گرفته شد. اندازه گیری‌های شرکت کنندگان از جمله اندازه‌های جمعیت شناختی، اقتصادی-اجتماعی، مؤلفه‌های سبك زندگی، یافته‌های آزمایشگاهی و شاخص‌های آنتروپومتریك بود. این مطالعه ارتباط PM2.5 در محل زندگی افراد و بروز بیماری‌های قلبی-عروقی را در حضور متغیرهای سن، جنسیت، فشار خون، دیابت، چربی‌های خون، وضعیت تغذیه، فعالیت بدنی، وضعیت سیگار کشیدن، شاخص توده‌ی بدنی، سابقه‌ی بیماری بستگان و وضعیت شهری یا روستایی بودن با استفاده از مدل بقا با پیشگوهای وابسته به زمان کلاسیک و رویکرد بیزی آن بررسی ‌می‌نماید.

یافته‌ها: در این مطالعه از اطلاعات کامل 6513 نفر که در مطالعه شرکت کرده بودند، استفاده شد. متوسط پیگیری برای کل جمعیت 3/12 سال بود. قابل ذکر است که در تمام سال‌های مطالعه، 928 مورد (25/14%) بیماری قلبی-عروقی با میانگین (انحراف معیار) PM2.5 15/47 (59/13) مشاهده شد. همچنین 241 مورد مرگ و میر با هر علتی بر اساس 393،786 شخص-ماه (به ترتیب 27 و 61 مورد در هر 100،000 شخص-ماه) رخ داده است. با توجه به نتایج کامل‌ترین مدل کلاسیک رگرسیون کاکس وابسته به زمان در راستای بررسی ارتباط PM2.5 و رخداد بیماری‌های قلبی-عروقی همراه با حذف اثر مخدوشگرهای احتمالی، با افزایش استنشاق 10 میکروگرم بر متر مکعب PM2.5، خطر بیماری قلبی-عروقی تقریباً یک درصد (019/1-008/1) افزایش یافت و معنادار بود. همچنین بر اساس رویکرد بیزی مدل ذکر شده، با افزایش استنشاق 10 میکروگرم بر متر مکعب PM2.5، خطر بیماری قلبی-عروقی حدود سه درصد (032/1-002/1) افزایش یافت.

نتیجه گیری: تحلیل مدل بقای رگرسیون کاکس وابسته به زمان کلاسیک و بیزی اطلاعاتی را در زمینه‌ی عوامل خطرساز و عوامل محافظتی رخداد بیماری قلبی-عروقی آشکار می‌کند. افزایش استنشاق PM2.5، بالا رفتن سن، جنسیت مرد، اضافه وزن و چاقی، سطح بالاتر چربی‌های خون، بیماری فشار خون، بیماری دیابت و شهری بودن عوامل خطر بروز بیماری قلبی-عروقی و از طرف دیگر بالا رفتن سطح وضعیت اقتصادی-اجتماعی، فعالیت بدنی کافی و تغذیه‌ی سالم، عوامل محافظتی برای رخداد این بیماری بودند. استفاده از این اطلاعات برای شناسایی مسیرهای قابل پیشگیری می‌تواند جهت کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی مؤثر واقع شود به خصوص که بیشتر عوامل مرتبط با بیماری‌های قلبی-عروقی از عوامل قابل پیشگیری محسوب می‌شوند.

 واژه‌های کلیدی: آلودگی هوا در فضای باز، PM2.5، بیماری‌های قلبی-عروقی، مدل‌های بقا، مدل رگرسیون کاکس وابسته به زمان، رویکرد بیزی